وبلاگ

پردازنده‌ی مرکزی (CPU)

پردازنده‌ی مرکزی (CPU)

پردازنده مرکزی

پردازنده‌ی مرکزی (Central Processing Unit) یا CPU مغز کامپیوتر است: این قطعه تمام محاسباتی را انجام می‌دهد که در عمل کامپیوتر را فعال نگه می‌دارند. پردازنده‌ی مرکزی عامل اصلی تعیین‌کننده‌ی سرعت کلی و عملکرد کامپیوتر است، ولی تنها عامل آن نیست. هر پردازنده‌ی مرکزی تعداد مشخصی هسته دارد. هسته‌های یک پردازنده واحدهای کوچک‌تر محاسباتی هستند که در اصل هر کدام از آن‌ها برای خود یک پردازنده محسوب می‌شوند. هسته‌های پردازنده به کامپیوتر اجازه می‌دهند در آن واحد روی چندین عملیات یا وظیفه کار کند. بنابراین هر چه تعداد هسته‌ها بیشتر باشد بهتر است. علاوه بر این، هر هسته یک سرعت پردازش یا «سرعت کلاک» (Clock Speed) دارد. سرعت پردازش که معمولا با واحد گیگاهرتز (GHz) نشان داده می‌شود معیاری است برای سنجیدن این که یک پردازنده چه قدر سریع می‌تواند عملیات سنگین را انجام دهد.

متاسفانه مقایسه کردن عملکرد پردازنده‌های مرکزی بر اساس تعداد هسته‌ها و سرعت پردازش کاری به شدت دشوار و غیر قابل اعتماد است. چرا که چندین عامل مختلف در عملکرد یک پردازنده تاثیر دارد که اکثر آن‌ها به ریزمعماری (microarchitechture) پردازنده مربوط می‌شود. ریزمعماری در اصل شیوه‌ی کنار هم قرار گرفتن هسته‌ها و دیگر اجزای یک پردازنده را مشخص می‌کند. هر کدام از دو کمپانی مطرح اینتل و AMD طراحی ریزمعماری خاص خودشان را دارند. زمانی که به عناوینی نظیر اینتل «اسکای‌لیک» (Skylake)، اینتل «کبی لیک» (Kaby Lake) یا AMD Zen برمی‌خورید، در واقع صحبت از ریزمعماری‌های مختلف است. در این مورد همیشه پردازنده‌های جدیدتر بهتر هستند، چرا که ریزمعماری‌های جدیدتر به پردازنده‌ها اجازه می‌دهند سریع‌تر، بهینه‌تر و با مصرف انرژی کمتر کار کنند.

اینتل و AMD همچنین در هر نسل از ریزمعماری‌ها از برچسب‌های خاصی (برای مثال i3، i5 و i7 در مورد اینتل) برای نمایش دادن عملکرد نسبی پردازنده‌ها استفاده می‌کنند. این روشی مفید است که اجازه می‌دهد به سرعت قدرت پردازشی را که می‌توانید از یک پردازنده توقع داشته باشید متوجه شوید. طبیعتا در مورد اینتل پردازنده‌های i7 بهترین عملکرد را دارند. وقتی نوبت به AMD برسد، صحبت از Ryzen 3، Ryzen 5 و بالاترین رده یعنی Ryzen 7 خواهد بود. اگر به دنبال بهترین پردازنده می‌گردید، همچنین باید به قابلیتی که اینتل آن را hyper-threading و AMD آن را multi-threading هم‌زمان می‌خواند توجه داشته باشید. این تکنولوژی‌ها به طور مؤثر تعداد هسته‌ها را (به صورت مجازی) دو برابر می‌کنند. بنابراین با در اختیار داشتن این قابلیت، عملکرد کامپیوتر شما برای کارهای سنگینی مانند ویرایش ویدیو یا نرم‌افزارهای نقشه‌کشی مانند AutoCAD به طرز چشمگیری بهتر خواهد بود.

اگر قصد نداشته باشید شخصا کامپیوترتان را از صفر به طور کامل جمع کنید، احتمالا این اطلاعات تمام چیزی است باید در مورد پردازنده‌ها بدانید. البته پردازنده‌های مرکزی مشخصات فنی دیگری مانند میزان حافظه‌ی پرسرعت کش و قابلیت پردازش گرافیکی آنبرد هم دارند. اگر پردازنده‌ی مرکزی شما قدرت پردازش گرافیکی کافی را داشته باشد، ممکن است نیازی به خرید کارت گرافیکی مجزا نداشته باشید.