سخت افزار

ريز پردازنده (CPU) چیست؟

ريز پردازنده یا همان CPU به تراشه الكترونيكی اطلاق می شود كه انجام عمليات پردازشی ، منطقی ، رياضی و كنترلی را بر عهده دارد.

اصلی ترين قسمت كامپيوتر و به منزله مغز آن است و از اين رو به آن واحد پردازشگر مركزی Central Processing Unit هم می گويند. مدل کامپيوتر هم بر اساس آن مشخص مي شود.

سرعت CPU بر حسب تعداد دستورالعملهايی كه در يك ثانيه قادر به انجام آن است اندازه گيری مي شود و واحد آن مگاهرتز(MHz) مي باشد که معادل يک ميليون عمل رياضی ساده در ثانيه می باشد.

ساختار درونی یک ریزپردازنده بر اساس سال طراحی و اهداف ساخت آن، بسیار متفاوت است. پیچیدگی مدار مجتمع تشکیل‌دهنده با محدودیت‌های فیزیکی مانند، تعداد ترانزیستورهایی که می‌توان آنها را در یک تراشه قرارداد، تعداد خطور ارتباطی که می‌توانند پردازنده را به دیگر بخش‌های آن متصل کنند و تعداد اتصالات موردنیاز در تراشه، همراه است. تکنولوژی پیشرفته تراشه‌های قدرتمندتر و پیچیده‌تری را امروزه ارائه می‌کنند.
یک ریزپردازنده از قسمت‌های مختلفی طراحی و ساخته‌شده است که این قطعات توسط تکنولوژی‌های روز در ابعاد بسیار کوچک در کنار همدیگر قرار می‌گیرند به‌طوری‌که ممکن هست چند میلیارد ترانزیستور در ساخت یک تراشه ریزپردازنده استفاده شود. به‌طورکلی ابعاد قطعات یک ریزپردازنده با مقدار داده قابل‌محاسبه رابط عکس دارد، به‌صورتی که هرچه قطعات کوچک‌تر باشند، مقدار محاسبات بیشتر می‌شود. به همین منظور تمامی تولیدکننده ریزپردازنده در تلاش هستند تا با استفاده از فناوری‌های جدید این ابعاد را کوچک کنند

یک ریزپردازنده از واحدهای مختلفی تشکیل‌شده است که این واحدها وظایف مختلفی در راستای هدف اصلی دارند. به‌طورکلی می‌توان گفت یک تراشه از واحد پردازش مرکزی، انواع حافظه‌های مختلف، ورودی و خروجی‌ها و مدار اصلی مجتمع ساخته‌شده است. در هنگام ساخت اولین ریزپردازنده‌ها، این واحدها به‌صورت جداگانه طراحی و تولید می‌شدند و توسط یک برد اصلی در کنار هم قرار می‌گرفتند و اتصال بین آنها انجام می‌شد. اما امروز با پیشرفت علم الکترونیک تمامی واحدها و قسمت‌های لازم در یک تراشه بسیار کوچک ساخته می‌شود؛ درحالی‌که فضای کمتری را اشغال می‌کند دارای قدرت و سرعت پردازش بسیار بالاتری می‌باشد. همواره یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک ریزپردازنده سرعت محاسبات آن می‌باشد، این سرعت توسط کمپانی سازنده به‌صورت واحد هرتز برای تراشه تولیدشده مشخص می‌شود و بیانگر سرعت در انجام محاسبات است.

دو شركت سازنده عمد‌ه CPU در جهان Intel و AMD هستند.